Grafiti tarihi

GRAFFİTİ TARİHİ
Graffiti sanatinin iki farkli cikisi anlatiliyor..Birincisi; (Amerika) Graffiti 60'li yillarda iki ayri grup tarafindan kullanilan bir yöntemdi. Politik gruplar görüslerini belirtmek için, sokak çeteleri ise hükmettikleri bölgeleri belirleyip herkese duyurmak için sokak duvarlarina imzalarini birakmaya basladilar. Coolbread ve Cool Earl adinda iki genç isimlerini duyurmak ve kamuoyunda ilgi çekmek için bombing (bombalama) diye de bilinen sehrin tüm duvarlarina isimlerini yazma islemini ilk uygulayan iki kisi. Graffitinin sehir duvarlarindan metrolara, yani underground'a inmesi TAKI-183 takma adiyla taninan Yunanli bir gencin oradan oraya haber tasirken sprey boyalarla metrolarin üzerine adini yazmasiyla baslamis. TAKI bu gencin adi yerine kullandiği bir kisaltma, 183 ise yasadiği caddenin adiymis. Çoğu metro istasyonunda rastlanan bu ad herkesin ilgisini çekmis. Benzerleri olan JULIO 204, FRANK 207 ve daha birçoğu metrolara isimlerini ilgi çekecek sekilde yazmaya baslamislar. Bu isimler çoğaldikça, rekabet ortaminin zorunluluğu olan farkli olarak öne çikma arayislari da baslamis. En ilgi çekici, en renkli yazi biçimini kullanarak adini yazma uğrasi ortaya yepyeni stiller çikarmis. Ve böylece tag adi verilen graffiti yazari imzasina semboller, ilgi çekici resimler eklenmeye baslamis. Zamanla kullanilan harflerin boyutlari büyümüs, harflerin içi desenlerle süslenmeye baslanmis, yaraticilik sinir tanimamis. İkincisi; (Almanya) 2.dünya savaşından sonra dogu bloku belirlemek için yapilan berlin duvari, uzun süre insanlar üzerinde özellikle dogu almanya halkı için bi baskı olmuştur. 1970lerin basında protest amacıyla ghetto insanları çeşitli yazılar yazmaya başladı. Yazıların amacı sadece mevcut düzene başkaldırma idi, yani hiç bi sanat ruhu taşımıyodu. 80'lerde graffiti kültürü gelişmeye devam etti, artık insanlar sadece mesaj vermek verine görselligede onem veriolardı,berlin ve münih graffiti sanatçıları(writer) bu konuda cok uzmanlaştılar. Şehrin her yerini kafasina göre boyayan bu anonim sanatçilar medyanin da ilgisini çekmis çekmesine ama haklarinda en fazla bir iki yazi yazilmis, geçilmis. Graffiti bir üniversite öğrencisinin ilgisini çekene kadar, underground sanatçilar tarafindan icra edilmeye devam edilmis. Hugo Martinez adli öğrenci, graffiti'deki potansiyeli fark edip, United Graffiti Artists derneğini kurmus ve graffiti örneklerini bir sergide sanatsever kitlelere sunmus

Graffiti Tarihi
Görsel sanat.. 1970′li yılların başında taki 183 sayesinde dinamit ateşlenir, hatta julio 304′un ondan daha önce bu fitili ateşlediği söylenir.. daha sonra 70′li yılların ortalarına doğru papo 184, junior 161, cay 161, stitch 171, barbara 62 gibi diğer sanatçıların da katılımıyla new york metrosu, şehir merkezinde bronx, queens gibi siyah nüfusun yoğunlukta olduğu yerlerde ilk örnekleri görülür bu sanatın, sadece tag şeklinde.. 70′lerin sonlarına doğru sahneye ikinci jenerasyon burner makerlar çıkar: mare, seen, lady pink, ramo, lee, zorro80, futura, daze, revolt, zephyr, skeme, demon, ces 157, dondi, crash, wasp 1 gibi isimler artık görselliği de ön plana çıkartarak graffiti sanatını bir adım daha öteye götürürler.. amma velakin new york halkı ve vali edward koch olanlardan memnun değildir, görüntü kirliliği ve trenlerin bakım masrafları ikiye katlandığından ötürü etkili reklam kampanyaları yapmaya çalışırlar fakat bu çılgınlık karşısında başarısız olurlar, bu durum henry chalfant’ın style wars belgeselinde çok güzel özetlenmiştir. 1980′den 1986′ya kadar graffiti altın çağını yaşar, 86′dan sonra da alınan sıkı önlemler sayesinde ve demode olması sebebiyle çaptan düşer.. 90′lı yılların ortalarında tekrar hortlar graffiti sanatı ve 2000′lere doğru bu sefer vagonlara fazla yapılamasa da dünyanın dört bir yanındaki şehirlerin duvarlarını süslemeye tekrar başlar yeni jenerasyon burnerlar…



alıntıdır

Niye Hiphop? Niye Underground?

Graffiti'nin hip hop kültürünün bir parçası olmasını nasıl açıklıyoruz peki? Bu graffiti yazarlarının çoğunluğu gettolarda yasayan siyah ve Latin kökenli gençlerden oluşmaktaymış. Gizli hip hop partilerine katlan gençler bu ambiyansi sokağa taşıyıp kendilerini göstermek için her yere imzalarını atmaya başlamışlar. Graffiti evlerde saklı kalmayıp tüm şehre yayıldığı için hip hop'un yayılmasında ve tanınmasında en etkili yol olmuş.

Graffiti'nin ilgiyi kendine çekmek ve sesini duyurmak için etkili bir yol olduğu anlaşılınca, duvarlara, metrolara yazılanlar sadece tag'lerle sınırlı kalmamış; graffiti adeta içini dökerek yaratıcılığını sergilemenin yolu olmuş. Gerçekten de graffiti'nin yoğun olarak uygulandığı şehirlerde her duvarda bir sanat eserine rastlamak mümkün. Tabi Amerika'da graffiti'nin şehir düzenini ve göz zevkini bozduğunu düşünenler de var. Bir graffiti eserinin ömrü bu sebeple çok uzun olamıyor ama silinenin yerine çok kısa zamanda bir yenisi ekleniyor. Şehir aktivizminin önemli bir parçası olan graffiti hala bir sanat dalı olarak kabul edilmiyor ama bu graffiti sanatçılarının pek de umrunda değil. Onlar kendi gruplarını kurup anonim kalmaya devam ederek izlerini şehrin muhtelif yerlerine bırakmaya devam ediyorlar. Graffiti çevrelerinde tanınmak ve isim yapmak için öncelikle işin erbaplarıyla tanışıp onların yanında çömezlik yapmak gerekiyor. Bu grupların içinden yetişip yavaş yavaş adını duyurmaya başlayanlar da kendi gruplarını kuruyorlar. Hatta dünyanın dört bir yanından graffiti sanatçıları, ünlülerle tanışmak ve onları is başında izleyip feyz almak için Amerika'ya, graffitinin anavatanı Bronx'a geliyormus. Çoğumuzun bu sanat eserlerini canlı görme şansı yok ama internette dünyanın her yerinden graffiti örneklerini içeren devasa siteler mevcut.


Türkiye'de Graffiti..

Graffiti Türkiye de oldukça geç başladı. Başlangıç tarihini olarak 1995 sayılabilir. Daha önce başka devletlerden bazı writerlar gelip bazı pieceler yaptılar ama sonuçta bunlar Türkiye de yaşamıyordu. Türkiye de graffiti ilk olarak İstanbul da başladı. S2K grubundan REZ İstanbul da her yere yazmaya başladı. Tek başına yaklaşık 1 sene şehri bombalayan REZ İstanbul'un her yerine tag attı. Sonra JEMY'yi yetiştiren REZ ikili olarak devam etti. S2K daha sonra bir çok kişiyi alıp yetiştirdi. Bunların arasında en yetenekli olanları VIGO, HOMER ve TURBO'dur. S2K grubunu zaman geçtikçe büyümeye başladı. İlk katılımlar Türkiye dışında yaşayan Türkler oldu. TAXIM, KAIM gruba katıldı. Daha sonra Almanya'dan ilk Türk olmayan üye NOTE katıldı. Grubun artık Almanya ve İsviçre'de üyeleri bulunmaktaydı. Bu aralarda HOMER ve TAXIM Türkiye de ilk treni bombaladılar. Sonra Grubun train ekibi Frankfurt tan katıldı. BUD ve PAYN S2K grubuna katıldılar. Grup halen Türkiye nin en aktif ve en büyük grubudur. Bazı gençlerin grup kurma girişimleri olmuştur ama bunlar 1-2 duvardan öteye gidememişlerdir. 1995 yılından beri S2K legal ve illegal olarak bir çok projeye imza atmıştır. Grubun üyesi ve halen yöneticisi olan TURBO Türkiye'de hiphop kültürünün yayılmasında çok payı ve desteği vardır. Birçok dergide rap, graffiti ve break dance konusunda yazılar yazmıştır.